Vitamin, hormon, oksijen ve besin unsurları üzere organların ve dokuların muhtaçlığını taşıyan kan, yaşamsal bir sıvıdır. Kan ve kemik iliği ile ilgili ilgilenen kol ise hematolojidir. “Kan bilimi” olarak da bilinen hematoloji, kanda oluşan problemler ya da hastalıkları teşhis ve tedavi etmektedir.

Kan hastalığı olarak bilinen birtakım hastalıklar çocukluk periyodunda meydana geldiği için çocuk hematolojisi epeyce kıymetlidir.Çocukluk çağı kanserleri; beden hücrelerinin denetimsiz bir halde çoğalması ile ortaya çıkan, farklı bölgelerde gelişebilen ve deveran yoluyla tüm bedene yayılarak sıhhati bozan ve hayatı tehdit eden bir hastalık kümesidir. Çocuklarda görülen en sık vefat nedeni ortasındadır.

Gerek kan gerekse de kanser ile ilgili hastalıklarda erken teşhis büyük bir değer teşkil etmektedir. Birtakım hastalıklar bulguları ile erken tanıya sebebiyet verebildiği için çocukta gözlemlenen aksilikte çocuk hematoloji ve onkoloji ünitesine başvurmak gerekmektedir. Bu kısımların uzmanı olan doktorlar nezaretinde çocukların tedavisi yapılmakta ve en kısa müddette sağlıklı hayatına döndürülmesi hedeflenmektedir. Yenidoğandan yetişkinlik yaşına kadar tüm çocuklar için, çocuk hematolojisi ve onkolojisi ünitesinde; teşhis, tedavi, denetim, tarama ve korunma yolları konusunda hizmet verilmektedir.

Çocuk Hematolojisi ve Onkolojisi Hangi Hastalıklara Bakar?

Anemi

Kan kaybı, alyuvar yıkımının fazla olması ve yetersiz alyuvar üretimi anemi hastalığının en önemli nedenleri ortasında bulunmaktadır. Folik asit, demir ve B12 vitamini eksikliğinden de oluşabilecek anemiye, kimi vakit alyuvar üretiminde gerekli olan hormonların azalması da sebep olabilmektedir. Anemi, kanser ve kronik rahatsızlığı olanların dışında hamile olan şahıslarda de ortaya çıkabilmektedir.

Anemi her yaşta olduğu üzere çocuklarda da sık rastlanan hastalıklardan biri olmaktadır. Erken doğmuş ya da demir ile beslenmeyen çocuklarda birinci 6 ay içerisinde görülebileceği üzere öbür yaşlarda da meydana gelebilmektedir. Çocukların büyüme basamağında beslenmelerine ve aldıkları vitaminlere bu mevzuda dikkat etmek gerekmektedir.Aneminin en önemli belirtileri yorgunluk, solukluk ve halsizliktir. İştahsızlık, ağlarken morarma, yutma zahmeti ve gelişmelerinde duraklama da çocuklar ortasında sıkça görülen belirtiler ortasındadır.

Çocukların demir eksikliği anemi hastalığının yanı sıra zekâ ve algılama yeteneğini de etkileyebilmektedir.Aneminin teşhisinde gerekli testlerin yanı sıra aile ve çocuğun geçmişi de hayli değerlidir. Akraba evliliği, ailede anemi rahatsızlığı olup olmadığı, beslenme, kronik ishal, kan değişimi üzere soruların yanıtları da anemi tanısı koymak için sorulan sorular ortasındadır.

Akdeniz Anemisi (Talasemi)

Bilhassa Akdeniz ülkelerini tehdidi altına alan Akdeniz anemisi bir kan hastalığıdır. Türkiye’de bu ülkeler ortasında bulunmaktadır. Türkiye’de Akdeniz anemisi hastası olan 4 bin 500 kişi varken 1 milyon 300 bin kişi de taşıyıcıdır.Önlenebilir bir hastalık olan Akdeniz anemisi, yalnızca anne ve babadan çocuğa geçmektedir. Aile bireylerinden bir tanesi bile taşıyıcı olsa çocuğun tıpkı hastalığa yakalanıp yakalanmama oranı yarı yarıyadır.

Taşıyıcı sayısının yüksek olduğu ülkelerde her iki taşıyıcısın da evlenmesi yüksek olasılıktır. Bilhassa akraba evliliğinden doğan çocuklarda da görülen bu hastalık öncesi, her iki tarafında gerekli kan testlerini yaptırması ve buna nazaran karar vermesi gerekmektedir.Orta ve önemli Akdeniz anemisi olan çocuklarda büyüme geriliği gözlenmektedir.

Bunun yanı sıra kemiklerde daha çabuk kırılma, dalak, kalp ve karaciğer büyümesi de ortaya çıkmaktadır. Soluk bir görünüm, iştahsızlık, koyu renkli idrar, sarılık üzere belirtiler de görülebilmektedir.

Hemofili

Kanın olağan pıhtılaşmaması ile ortaya çıkan hemofili rahatsızlığı da kan hastalıkları ortasında bulunmaktadır. Kanama bozukluğu olan hemofili hastası olan bireyler, yaralanma ya da kanama durumlarında başka sağlıklı bireylere oranla daha uzun bir kanama müddeti yaşamaktadırlar.

Kanama kimi vakit yalnızca dışarıya değil içeriye de olabilmektedir. Bu da organların ve dokuların ziyan görmesine sebep olmaktadır.Hemofili kalıtsal bir hastalıktır. Anneden ve babadan geçen bu rahatsızlığı alan çocuklar, hemofili hastalığı ile dünyaya gelmektedir. Her hastada rastlanan bulgular farklı olabilmektedir.

Hastalığın düzeyine nazaran değişkenlik gösterebilen belirtiler ortasında beden içi ya da dışında meydana gelen kanamaların yanı sıra sebepsiz burun kanaması, sünnet sonrası kanamamın durmaması, idrarda ya da dışkıda kan, diş çekilme sonrası kanamanın durmaması üzere belirtiler kelam konusu olabilmektedir.

• Kan hücreleri (eritrosit, trombosit ve lökositler) ile ilgili olan hastalıklar; lökositoz, lökopeni, nötropeni, trombositopeni, immun trombositopeni, trombositoz gibi.
• Kanama Hastalıkları; hemofili, von willebrand hastalığı,

Lösemi

Lösemi; kemik iliği içerisinde yer alan kök hücrelerinin denetimsiz bir formda çoğalması ya da fonksiyonunu kaybetmesi ile bu hücrelerin kemik iliği, lenf bezleri, dalak, karaciğer, merkezi hudut sistemi ve beyne yayılmasıdır. Kan ya da kemik iliği kanseri olarak da isimlendirilen lösemi, çocuklarda meydana gelen kanserler ortasında birinci sırada bulunmaktadır. Lösemi her yaşta görülse de 2 ila 5 yaş ortasında artış göstermektedir

Löseminin sebepleri tam olarak bilinmemektedir. Lakin radyasyon, genetik yatkınlık, kimyasal unsurlar ve kimi viral hastalıkların lösemiye sebep olduğu yapılan testlerde görülmektedir. Çocuklarda lösemi hastalığının belirtileri ortasında kansızlık, zayıflama, iştahsızlık, bacaklarda kemik ağrıları, burun ve diş eti kanamaları, cilt altında kanamalar ve ateş bulunmaktadır.

• Çocukluk çağı iyi huylu tümörlerin, hemanjiomların tanı ve tedavileri
• Çocukluk çağı lenfoma ve solid tümörlerin (beyin tümörü, nöroblastoma, wilms tümörü, kemik tümörlerinin) tanı ve tedavileri,
• Tümör riski yüksek hastalıkların izlemi