Tırnak Bozuklukları Neden Oluşur? Tırnak Hastalıkları Nasıl Tedavi Edilir?
Tırnak Neden Önemlidir?
Sağlıklı tırnaklar hep daha çekicidir. Onlar kişinin, alışkanlıklarını ve sağlığını iyi ya da kötü yansıtırlar.Kadınlar erkeklere oranla tırnaklara nasıl bakılacağı hususunda daha fazla bilgilidirler ve tırnakları en ideal şekilde muhafaza etmek için, bir hayli fazla zaman ve para harcarlar.
Kozmetik görünümlerinden başka, tırnaklar daha önemli fonksiyonlar da sunarlar. Nesneleri kullanırken, toplarken ve tutarken bizlere yardımcı olurlar, ayak ve el parmaklarının ince derisini muhafaza ederek desteklerler.
En önemlisi tırnaklar bizlerin genel sağlık durumunu en iyi biçimde yansıtırlar.
Tırnaklar el ve ayak parmak uçlarında bulunan deri hücreleri tarafından üretilir. Tırnakların keratinden oluşan bir yapıları vardır. Bu dayanıklı protein, yalnızca saçta ve deride bulunmaktadır. Tırnağın kendisi farklı tabakalardan oluşur.
Tırnak Tabakası Hangi Kısımlardan Oluşur?
Tırnak Tabakası Nerededir:El ve ayak parmakları üstünde tırnağın görünen kısmıdır.
Tırnak Yatağı Nerededir:Tırnak tabakasının altındaki deri
Matrix(Tırnak kökü):Tırnağı üreten tabaka, büyük bir bölümü üst derinin altındadır.
Lunula (Aycık) Nedir:Matrix’in bir parçasıdır. Beyazımsı, tırnak tabakasının üst kısmında yarım ay şeklindedir. Genelde başparmak üstünde daha belirgindir.
Cuticle(Üst Deri):Tırnak tabakasının kenarlarını kaplayan ince bir deri dokusudur.
Tırnak Katları : Tırnağın iç ve yan kenarlarını destekleyen, çevreleyen deri katmanlarıdır.
Tırnaklar Nasıl Büyür?
Tırnaklar, saç gibi, matrixten büyür. Yaşlı hücreler büyüdükçe yerlerini yenileri alır. Bunlar sıkıştırılmış, yassılaştırılmış ve sertçe şekillendirilmiştir. Tırnakların günde ortalama büyümeleri 0,1 milimetre’dir. Bu oran, yaşa, senenin vaktine, aktivitelere bağlı şekilde değişebilir. El tırnakları, ayak tırnaklarından daha hızlı büyür. Dominant el ya da ayağın tırnakları diğerine göre daha hızlı büyür. Tırnaklar kışa nazaran yazın daha hızlı büyür. Kadınların tırnakları erkeklerinkinden daha hızlı büyür. Fakat hamilelik ve ileri yaş zamanlarında farklılıklar olabilir. Tırnakların uzaması/büyümesi hastalıktan ve hormonal bozukluklardan da etkilenir.
Sık Görülen Tırnak Hastalıkları Nelerdir?
Tırnaklar yerleşimlerine bağlı şekilde, yıpranma veya ha çok müsaittirler. Tırnak hastalıkları, tüm deri hastalıklarının %10 ‘unu oluşturur. Çoğumuz, ömür boyu en az bir defa parmaklarımızı kapıya sıkıştırmışızdır. Ayak tırnaklarımızda batma veya dolama veya yanmak mecburiyetinde kalmışızdır. Genelde küçük tırnak yaralanmaları zamanında iyileşirler. Fakat ciddi yaralanmalar ya da hastalıklarda, uzman tedavi gerekir. Bazı belirtiler tırnak hastalıklarına işaret edebilir. Tırnak etrafındaki derinin şişmesi ve sızlaması neticesinde tırnaklarda renk ve şekil değişiklikleri görülebilir.
Tırnakta beyaz çizgilenmelerin bulunması, girinti, çıkıntı ve çukurluklar bulunması söz konusu olabilir. Bunları muhakkak bir dermatolog değerlendirmelidir.
Beyaz Lekeler
Tırnak üstündeki beyaz noktalar çok görülür ve nükseder. Bunlar küçük, yarım dairesel noktalardır. Tırnak tabanındaki (matrix)tırnak hücrelerinin üretildiği yerlerde oluşan darbelerden sonra gelişir. Özellikleri yoktur. Tedavi edilmeleri gerekmez. Zamanla yok olurlar. Bazen ayak tırnaklarında uygunsuz ayakkabılardan ve atletik aktivitelerden dolayı darbeler görülebilir.
Kanamalar
Tırnak yatağındaki kılcal damarların darbe sonucu kanaması halinde ince diklemesine kıymık biçiminde kanama odakları oluşabilir. Bu tip kanamalar ilaç ve bazı hastalıklara bağlı şekilde da oluşabilir.
Tırnak Batması
Deri içerisine doğru büyüyen ayak tırnakları genel bir tırnak sorunudur. Ayak başparmak tırnaklarında daha sık görülür. Uygunsuz tırnak kesimi, dar ve kalitesiz ayakkabılarda; tırnak köşesinin derinin içerisine doğru kıvrılmasına neden olabilir. Tırnağın uzaması, ağrılı ve sızılı olabilir. Bazen de enfeksiyona kadar ilerleyebilir. Böyle durumlarda tedaviye başvurulmalıdır.
Mantar Enfeksiyonları
Mantar enfeksiyonları bütün tırnak hastalıklarının yaklaşık olarak % 50’sini oluşturur. Tedavisi zor olabilir. Ayak tırnaklarında, el tırnaklarından daha çok görülür. Bu rahatsızlık, tırnak kökünün tırnak yatağından ayrılmasına sebebiyet verir. Beyaz, yeşil, sarı ya da siyah renkte aşırı tırnak büyümeleri görülebilir ve tırnak yatağında da renk kaybı oluşur. Tırnak üstü ya da tırnağın altındaki deri etkilenebilir. Ayak başparmak tırnakları mantar enfeksiyonlarından kolay etkilenirler. Çünkü rutubet ve ısıveyada fazla maruz kalırlar.
Bakteriyel Enfeksiyonlar
Tırnak çevresinde kırmızılık, şişlik ve ağrı bakteriyal enfeksiyonu gösterir. En genel sebep tırnaktaki travmadır. Suyla ve kimyasal maddeler ile temasta tırnak çevresindeki derinin yapısını bozabilir. Halk arasında dolama diye bilinir.
Tümör (Siğiller)
Tümör ve siğiller tırnağın herhangi bir bölümünde bulunabilir. Bunlar tırnak tabakasının şeklini değiştirebilir. Tümör ya da siğilin büyümesi nedeniyle tırnak yapısı bozulabilir. Tırnak tümörleri kanser ve kanser olmayan biçiminde sınıflandırılır. En genel kanser olmayan tümörler siğillerdir. Bunlar deri etrafını ya da tırnak altını etkileyen virüs enfeksiyonlarıdır. Çok ağrılıdır. Bazen ayak parmağı ya da el parmağının kullanımı kısıtlayacak kadar ilerleyebilirler. Tedavisi çok zor değildir. Eğer siğil ya da tümör tırnak katının içerisine yayılırsa ya da tırnak tabakasının kendi içerisine yerleşirse onu tedavi etmek için cerrahi müdahele gerekir.
Sedef Hastalığı
Sedef hastalığı kırmızı bir leke üstünde pul pul kepeklerle karakterize bir kronik deri hastalığıdır. Sedefli insanların %10-50’sinde, sedef romatizmasi olanların ise %80’inde tırnak sorunları görülür. Belirtileri: tırnakta yüksük benzeri çöküntüler, dalgalanma , renk değişiklikleri, kıymık biçiminde kanama ve tırnağın soyulmasıdır. Sedefli tırnağın belirtileri el tırnakları üstünde daha dikkat çekicidir.
Alışkanlık/Tikler
Tırnak yeme özellikle küçük yaştaki çocuklar arasında genel bir problemdir. Alışkanlık yaşın büyümesiyle tipikleşebilir. Yetişkinlerde ve biraz yaşça büyük çocuklarda can sıkıntısındandır. Tırnak yeme yalnızca tırnakların görünümünü bozmaz. Enfeksiyonel organizmaları parmaklardan ağıza çok yönlü taşımanın en iyi yöntemidir. Tırnak yeme alışkanlığı parmakların etrafındaki deriye zarar verebilir. Enfeksiyonun tırnak içerisine, altına içeri girip yayılmasına yol açabilir. Tırnak cilalarının ve tırnak sıvılarının uygulanmasıyla tedavi mümkündür. Bir dermatolog eğer gerekirse, başka tedaviler de tavsiye edebilir. Tırnak hastalıkları bizim nesneleri tutma becerilerimizi etkileyebilir. Yürüme tarzımızı, dokunma duyumuz vb.
Genel olarak tırnak hastalıkları terapiye çok yavaş cevap verir. Bunun nedeni tırnakların yavaş büyümesi ve ilaçların yavaş emilimidir. Tedaviler genel itibari ile cerrahi ve cerrahi olmayan olarak tanımlanabilir. Cerrahi tedaviler tümörlerin alınması ya da anormal yapıyı düzeltmek için, cerrahi olmayan tedaviler ise dıştan kullanılacak olan ya da ağızdan alınan ilaçlar için kullanılır.
Kaynak:aysegulguney.com.tr
