Yumurta Rezerv ve Kalitesini Artırmak İçin Yapılan Uygulamalar
1) Mitokondri transferi ( otolog ya da heterolog )
Mitokondri yumurtaya enerji sağlamakta olan organeldir , yumurta yaşlanması mitokondri yaşlanması ile paralel giden bir süreçtir. Hastanın kendi hücrelerinden alınan (otolog) mitokodriden zengin sitoplazmanın transferi deneyseldir . Genç bir bayanın yumurtasından elde edilen mitokondriden zengin ooplazmanın yumurta içerisine enjekte edildiği yöntem ile başarılı neticeler bildirilmiştir. Fakat mitokondrideki DNA ların transferi ile oluşacak embriyoya genetik aktarım olacağından ,üç ebeveynli embriyo oluşması sebebiyle etik yönden tartışmalara sebep olan bir durum ortaya çıkmaktadır. Türk yasalarına göre yapılamayan bir yoldur.
2) İnvitro Aktivasyon
Erken yumurta yaşlanması sebebiyle (POİ) yumurta rezervi azalan , daha genç kadınlarda , yumurtalıkta uyuyan ,aktive olamayan yumurtaların aktive edilmesi esasına dayanır. Laparaskopi ile yumurtalıkların korteks ( kabuk) kısımlarından alınan parçalar , laboratuar ortamında uygulanmakta olan çeşitli ilaçlarla aktive edilerek uyuyan hücreler uyarılır. Yeniden laparaskopi ile hastaya nakledilerek , kendi kendine ve yardımcı üreme yöntemleri uygulanarak gebelik elde edilmeye başlanır. İlk kez Japonya’da uygulanmakta olan yöntemle %63 gebelik sonuçları bildirilmiştir. Uygulamanın iki kez cerrahi işlem gerektirmesi , maliyeti sebebiyle pratiğe geçmesi tartışılmaktadır. Ülkemizde de planlanmış araştırılmaları devam etmektedir.
3) Kök hücre tedavileri
Kemik iliği transplantasyonu sonrası , yumurtalık yanıtında artma olduğu fark edildikten sonra , yumurtalık yanıtını artırmak için kullanılmış ,canlı doğumların olduğu bildirilmiştir. Kemik iliği aspirasyonunun direk olarak yumurtalık dokusuna enjekte edilmesiyle canlı doğum yapan 45 yaşında bir hasta 2018 de Human Reproduction isimli ,saygın bir dergide yayınlanmıştır.
PRP ( Trombositten zengin plazma ) uygulaması , hastanın kendi kanının santrifüj edilerek , büyüme faktörü , kalsiyum ve vitaminlerle zenginleştirildikten sonra yumurtalık dokusuna ultrasonografi yardımı ile ya da laparaskopi ile enjekte edilmesi esasına dayanır. Hasarlı dokuyu yenileyici özelliği sebebiyle başta plastik cerrahi ,ortopedi ve KVC de kullanılacak olan bu yöntem basit olması sebebiyle tercih edilmesine rağmen, konu ile alakalı sonuçlar hala tartışmalıdır. Rahim iç tabakasının ince kaldığı vakalardada rahim içerisine ya da endometrium tabakası altına enjeksiyon yapılarak olumlu sonuç alındığını iddia eden çalışmalar mevcuttur.
Kök hücre ve benzer tedavilerin , ASRM ,ESHRE gibi tüp bebek tedavisinde kılavuz rol oynayan dernekler tarafından kesin kanıtlarla uygulanabilir olduğu bildirililmediğinden klinik pratik uygulamada tartışmalı yöntemlerdir. Tüm dünyadan çeşitli araştırmacıların olumlu sonuç aldığını bildiren yayınları temkinli karşılanarak ,etkinliği ile alakalı daha fazla çalışmalara gerek duyulan yardımcı tedavi metotları arasında kabul edilmektedir.
Kaynak:otajinemedhastanesi.com
